Devlet Memurlarının Yarım Zamanlı Çalışma Hakkı

Devlet Memurlarının Yarım Zamanlı Çalışma Hakkı Kanuni Gerekçesi

Devlet Memurlarının Yarım Zamanlı Çalışma Hakkının Kullanılmasına İlişkin Yönetmelik 18 Temmuz 2025 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanmıştır. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun ek 43’üncü maddesinde “Doğum sonrası yarım zamanlı çalışma” düzenlemesi mevcuttur. İlgili kanun maddesinin uygulanmasına ilişkin ayrıntılı yönetmelik ise 18 Temmuz 2025 tarihinde yayınlanmıştır.

657 sayılı Kanun Ek 43. Madde:

Doğum yapan memurlar doğum sonrası analık izninin veya 104 üncü maddenin (F) fıkrası uyarınca kullanılan iznin, eşi doğum yapan memurlar ise babalık izninin bitiminden, ilgili mevzuatı uyarınca çocuğun mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden ay başına kadar olan dönemde, ayrıca süt izni verilmeksizin haftalık çalışma saatlerinin normal çalışma süresinin yarısı olarak düzenlenmesini talep edebilirler. Bu kapsamda yarım zamanlı çalışmaya başlayan memur, aynı çocuk için bir daha bu haktan yararlanmamak kaydıyla başvuru tarihini izleyen ay başından geçerli olmak üzere normal zamanlı çalışmaya dönebilir. Bu fıkra hükmünden yararlanan memura, yarım zamanlı çalışmaya başladığı tarihi izleyen ay başından itibaren, mali haklar ile sosyal yardımlarına ilişkin her bir ödeme unsurunun yarısı esas alınarak ödeme yapılır. Bunların fiili çalışmaya bağlı ödemeleri hakkında ise ilgili mevzuat hükümleri uygulanmaya devam olunur. Derece yükselmesi ile kademe ilerlemesi için aranan süreler açısından bu şekilde çalışılan dönemdeki hizmet süreleri yarım olarak dikkate alınır. Bu kapsamdaki memurun çalışma saatleri ilgili kurum tarafından belirlenir. Bir çocuğu eşiyle birlikte veya münferit olarak evlat edinen memurlar ile memur olmayan eşin münferit olarak evlat edinmesi hâlinde memur olan eşleri de istekleri üzerine çocuğun fiilen teslim edildiği tarihten veya 104 üncü maddenin (A) fıkrası uyarınca sekiz haftalık izin verilmesi ya da aynı maddenin (F) fıkrası uyarınca izin kullanılması hâlinde bu izinlerin bitiminden itibaren bu fıkra hükümlerinden yararlanır.

Yarım zamanlı çalışma hakkının kullanımına ilişkin usul ve esaslar ile bu haktan yararlanamayacak memurları; hizmet sınıfı, kadro unvanı, kurum veya teşkilat bazında birlikte veya ayrı ayrı belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkilidir.

Devlet Memurunun Yarım Zamanlı Çalışma Hakkı İçin Şartlar Nelerdir?

Devlet Memurlarının Yarım Zamanlı Çalışma Hakkının Kullanılmasına İlişkin Yönetmeliğin “Yararlanma Şartları” başlıklı 6. maddesi gereği Doğum halinde memurun yarım zamanlı çalışma hakkından faydalanabilmesi için;

• Kendisinin veya eşinin doğum yapmış olması,
• Çocuğunun sağ olması,
• 16 ıncı madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla, aynı çocuk için daha önce bu haktan yararlanmamış olması,
• Kadro ünvanının, yarım zamanlı çalışma hakkından yararlanamayacak kadro ünvanları arasında yer almıyor olması,
• Talepte bulunması şarttır.

Yarım Zamanlı Çalışma Hakkından Hangi Memurlar Faydalanabilir?

İlgili yönetmeliğin 6. ve 10. maddesindeki şartları sağlamayan memurlar bu haktan faydalanamayacaktır. Kamu kurum ve kuruluşlarında, şube müdür ile dengi ve üstü yönetici kadrolarda görev yapan memurlar ile yurt dışı teşkilatında görev yapan memurlar yarım zamanlı çalışma hakkından yararlanamaz.

Yarım Zamanlı Çalışma Hakkından Faydalanamayacak Memurlar Kimlerdir?

Kamu kurum ve kuruluşlarında, şube müdür ile dengi ve üstü yönetici kadrolarda görev yapan memurlar ile yurt dışı teşkilatında görev yapan memurlar yarım zamanlı çalışma hakkından yararlanamaz. Önceki görev yerinde doğum sebebiyle yarım zamanlı çalışma hakkından faydalanan memur, yukarıda bahsedilen bu haktan faydalanılamayacak bir kurum ya da göreve gelmesi durumunda hakkını kullanmaya devam edebilecektir.

Doğum Nedeniyle Yarım Zamanlı Çalışan Memurun Maaş Ödemesi Nasıl Olur?

Devlet Memurlarının Yarım Zamanlı Çalışma Hakkının Kullanılmasına İlişkin Yönetmeliğin 12. maddesi gereği yarım zamanlı çalışan memura, yarım zamanlı çalışmaya başladığı ay başından itibaren mali ve sosyal haklar yarım ödenir.

Yarım Zamanlı Çalışan Memurun Derece Kademe İlerlemesi Nasıl Olur?

Devlet Memurlarının Yarım Zamanlı Çalışma Hakkının Kullanılmasına İlişkin Yönetmeliğin 13. maddesi gereği yarım çalışılan dönemdeki hizmet süreleri, yarım olarak dikkate alınır.

Yarım Zamanlı Başvurunun Süresi Var Mıdır?

Memur, yarım zamanlı çalışma dönemi içindeki herhangi bir zamanda, yarım zamanlı çalışmayı kurumdan talep edebilir. Süre sınırı bulunmamaktadır.

Kadınların Yarım Zamanlı Çalışma Dönemi Ne Kadardır?

Doğum yapan kadın memurun yarım zamanlı çalışma dönemi, doğum sonrası analık izninin veya 657 sayılı Kanunun 104 üncü maddesinin (F) fıkrası gereğince kullanılan iznin bitiminden itibaren çocuğun mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden ay başına kadar olan dönemdir.

Erkeklerin Yarım Zamanlı Çalışma Dönemi Ne Kadardır?

Eşi doğum yapan memurun yarım zamanlı çalışma dönemi ise, babalık izninin bitiminden itibaren çocuğun mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden ay başına kadar olan dönemdir.

Yarım Zamanlı Doğum İzninde Aylıksız İzin veya Refakat İznine Ayrılmak Mümkün Müdür?

İlgili yönetmeliğin 16. maddesi gereği ayrılmak mümkündür. Bu izinlerin bitiminde yarım zamanlı çalışma hakkının kullanılmasına devam edilebilir.

Memuriyetten Önce Doğan Çocuk İçin Yarım Gün Çalışma Hakkı Kullanılabilir Mi?

İlgili yönetmeliğin 17. maddesi gereği memur talebi üzerine bu haktan faydalanabilir.

Yarım Zamanlı Çalışma Süresi Nasıl Belirlenir?

Yarım zamanlı çalışma hakkından faydalanan memurun haftalık çalışma süresi, normal haftalık çalışma süresinin yarısı olarak düzenlenir.

İlgili yönetmeliğin 9. maddesi gereği;

• Haftalık çalışma günü 3 günden az olamaz.
• Günlük 3 saatten az veya 8 saatten fazla çalışılamaz.

Yani, yarım zamanlı çalışan memur günlük çalışma saatlerine her güne eşit bir şekilde yayabileceği gibi yukarıdaki şartlar dahilinde haftada sadece 3 gün çalışması da mümkündür.

Memur, mesai başlama ve bitiş saatleri dışında ya da öğle dinlenme süresinde yarım zamanlı çalışma hakkını kullanamaz.

Yarım Zamanlı Çalışma Hakkının Kullanılmasında Kadın Memura Süt İzni Verilebilir Mi?

Kadın memur bu hakkını kullanırken süt iznini ayrı olarak kullanamaz.

Yarım Zamanlı Çalışma Hakkını Her İki Eş de Kullanabilir Mi?

Eşlerin her ikisinin de memur olması durumunda her iki eşin de yarım zamanlı çalışma hakkının kullanabilmesi mümkündür.

İdare hukuku alanında yazmış olduğumuz diğer yazılar için bu yazının üzerine tıklayabilirsiniz.